Prof. Dr. Anıl ÇEÇEN (24 Mayıs 1948)
Yaşamı ve Yapıtları
24 Mayıs 1948’de Ankara’da doğdu. Anıttepe İlkokulu (1958), Ankara TED Koleji (1966) ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi (1970) mezunu. 1971'de avukatlık stajını tamamlayarak Türkiye ve Ortadoğu Enstitüsünde (TODAİE’de) asistan oldu. 12 Mart döneminde o dönemin hükümeti tarafından hazırlanan İdari Reform komisyonunda merkezi idare sekreterliği görevinde bulundu. 1990 sonrasında 2013’e dek TODAİE Yönetim Kurulunda üniversite temsilcisi olarak görev yaptı.
Üniversite öğrenciliği yıllarından başlayarak Ulus, Barış, Halkçı, Yenigün, Güneş ve Ayyıldız gazetelerinde araştırmacı ve köşeyazarı olarak çalıştı. 1970-1978 arasında arkadaşlarıyla birlikte Kemalist ideolojinin aylık "Adım" dergisini çıkardı. Sonraki yıllarda ise "Halkevleri" dergisini yayımladı, derginin genel yayın yönetmenliğini üstlendi.
1972’de Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesine asistan olarak geçti, öğretim üyesi olarak görev yapmaya başladı. Aynı yerde 1978 yılında Genel Kamu Hukuku alanında doktorasını tamamladı. Doçentliğe yükseldiği 1984’te üniversitedeki görevinden ayrılarak serbest avukatlığa başladı. 1972-1978 arasında Halkevleri Atatürk Enstitüsü Genel Sekreterliği görevini üstlendi. 1974-1978 arasında Halkevleri dergisinin genel yayın yönetmenliğini yaptı. 1975-1977 yıllarında Halkevleri 2. Başkanlığını, 1974-1978 arasında UNESCO Eğitim Komitesi sekreterliğini, 1976-1986 arasında Sanat Kurumu Başkanlığını yürüttü.
1980’li yıllarda üniversitelerde YÖK düzenine geçilirken üniversiteden ayrılmak zorunda kalmıştı. 1985’te dışarıdan sınava girerek Genel Kamu Hukuku alanında doçentlik unvanını kazandı. On yıllık avukatlık döneminden sonra 1990 başında Danıştay kararıyla üniversiteye dönerek Genel Kamu Hukuku dalında profesör oldu. Ankara Hukuk Fakültesinin yanı sıra on yıla yakın süre Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesinde de Genel Kamu Hukuku dersleri verdi.
19 Mayıs 1989’da 50 yurtsever aydınla birlikte Atatürkçü Düşünce Derneği’ni kurdu ve önce kurucu genel sekreter, daha sonra da genel başkan yardımcısı olarak derneğin yönetiminde bulundu.
1990’da bir grup Türkoloji ve Hungaroloji uzmanıyla birlikte Türk-Macar Dostluk Derneği’ni kurdu. Yirmi yılı aşkın süre bu derneğin başkanı olarak Türkoloji’nin halen merkezi konumundaki Macaristan ile Türkiye’nin ilişkilerinin geliştirilmesi için çeşitli ortak çalışmalarda bulundu.
1992-1996 arasında Kültür Bakanlığı danışmanı olarak görev yaptı. Aynı süre içinde Birleşmiş Milletlere bağlı WIPO adlı uluslararası düşünce hakları kurumunda Türkiye delegesi olarak görev yaptı. Uluslararası alanda telif haklarının geliştirilmesiyle ilgili toplantılarda Türkiye’yi temsil etti.
1997-2000 arasında Başbakanlık çatısı altında insan haklarından sorumlu Devlet Bakanlığı danışmanı olarak görev yaptı. İnsan Hakları Yüksek Kurulunun oluşumunda ve Başbakanlık çatısı altında insan haklarıyla ilgili birimlerin kurulmasında çeşitli görevler yaptı. Türkiye’nin insan hakları sorunlarının çözümüne yönelik çeşitli raporlar ve tasarılar hazırladı. Uluslararası insan hakları konferanslarında Türkiye Cumhuriyetini delege olarak temsil etti.
2000’li yıllarda başkent Ankara’da Türkiye’nin ilk ulusal düşünce kuruluşu olan Avrasya Stratejik Araştırmalar Kurumu’nun kurucusu oldu. Aynı kuruluşun çıkardığı Avrasya Dosyası dergisinin yazı kurulu üyeliğinin yanında Türk Hukuk Kurumu, Sanat Kurumu, Türk Devrim Kurumu, Atatürkçü Düşünce Derneği, Halkevleri, Dil Derneği, Edebiyatçılar Derneği üyeleri arasında yer aldı.
Adım (1960-70), Halkevleri (1971-78), Ulus (1969), Barış (1971), Yeni Ulus (1972), Yeni Halkçı (1973), Akis (1986), Yenigün, Güneş (1988-89), Ayyıldız, Sosyal Demokrat (1990), Avrasya Dosyası, Stratejik Analiz, Jeopolitik, 2023, Müdafai Hukuk, Düşün Yazıları, Yankı gibi aylık dergilerde düzenli olarak üç yüzden fazla makalesi yayımlandı. Ayrıca haftalık Ulus gazetesinde beş yıl süreyle siyasal konularda makaleler yayımladı.
Yapıtları
- Sendikalizm (1970)
- Türkiye’de Sendikacılık (1973)
- Adalet Kavramı (1981)
- Sosyal Demokrasi (1984)
- Tarihte Türk Devletleri (1986)
- Düşünce Hukuku (derleme, 1995)
- Düşünce Hukuku Fikir ve Sanat Eserleri Mevzuatı, Sinema ve Video Eserleri Mevzuatı Sözleşmeler (1995)
- Atatürk ve Cumhuriyet (1995)
- Kültür ve Politika (1996)
- Ulusal Sol (1997 ve 2005)
- Kemalizm (1998, yeni basım 2006)
- Atatürk ve Avrasya (1999)
- İnsan Hakları Rehberi (1999)
- Atatürk'ün Kültür Kurumu Halkevleri (2000)
- İnsan Hakları (2000)
- Türkiye Cumhuriyeti Ulus Devleti (2001, 2002)
- Çeçenistan Dosyası (2002)
- Kıbrıs Çıkmazı (2005, 2008)
- Türkiye ve Avrasya (2006)
- Türk Devletleri (2006)
- Türkiye'nin B Planı (2007)
- Türkiye’nin Avrupa Macerası (2008)
- Güncel Kemalizm (2009)
- ADD’nin Kitabı (2010)
- Günümüzde Atatürkçülük (2013)
- Türkiye’nin Birliği (2013)
- Türkiye ve Balkanlar (2015)
- Kapitokrasi (2015)
- Türkiye’nin Konumu (2015)
- Ankara Savunması (2017)